Page 21 - ADHD og farsæl skólaganga

19
Meðferð við ADHD
Viðurkenndar meðferðarleiðir við ADHD eru einkum lyfjameðferð,
sálfélagsleg meðferð (atferlismótandi) eða samsett meðferð (lyfja- og
sálfélagsleg meðferð). Þessar meðferðarleiðir teljast gagnreyndar sem
þýðir að sýnt hefur verið fram á árangur þeirra með fjölda rannsókna
og viðurkenndri aðferðafræði.35
Engin meðferð hefur fundist sem læknar ADHD. Meðferð við
ADHDmiðar að því að halda einkennum í skefjum og styrkja umhverfi
barnsins til að ná stjórn á röskuninni. Styrking á umhverfi barnsins
felst meðal annars í að fræða fjölskyldu þess og starfsfólk skóla um
ADHD og árangursríkar uppeldis- og kennsluaðferðir.
Sálfélagslegar meðferðir sem eru atferlismótandi hafa reynst vel
bæði í skólastofunni og heima. Hafa verður þó í huga að árangur er oft
aðstæðubundinn og ekki er tryggt að framfarir á einum stað komi fram
almennt eða yfirfærist á aðrar aðstæður.36 Samsett meðferð, sálfélagsleg
og lyfjameðferð, gefur oft besta raun í málum barna með ADHD.
Þverfagleg teymisvinna fagaðila bætir árangur og gerir meðferð við
ADHD skilvirkari.37
Rannsóknir benda til, og það á við um bæði lyfjameðferð og
sálfélagslega meðferð, að framfarir vari aðeins á meðan á meðferð
stendur. Því verður að líta á ADHD líkt og hverja aðra langtímaröskun
eða ástand sem þarfnast viðvarandi meðferðar. Barnið losnar ekki
við röskunina en meðferðin getur haldið einkennum í skefjum. Með
markvissri fræðslu byggist upp þekking á ADHD í nærumhverfinu
og á leiðum til að styðja barnið náms- og félagslega. Sum börn með
ADHD hafa gagn af þjálfun í félagsfærni, sérstaklega ef þjálfunin er
samfléttuð skólastarfi og námsáætlun barnsins.38
Lyfjameðferð er úrræði við ADHD sem telst vera best studd
af rannsóknum. Hérlendis eru meðal annars notuð lyfin Rítalín,
Equazym, Rítalín Uno, Concerta og Strattera. Rítalín og Equazym eru
skammverkandi lyf en Rítalín Uno og Concerta langverkandi forðalyf
sem öll innihalda methýlfenidat. Aukaverkanir geta verið lystarleysi,
kviðverkir, höfuðverkur, pirringur og svefntruflanir. Á undanförnum
árum hefur aukist notkun á lyfinu Strattera en það inniheldur ekki
methýlfenidat og virkar bæði á einkenni ADHD og kvíða. Strattera
Meðferðarleiðir:
• Lyfjameðferð
• Sálfélagsleg meðferð
• Samsett meðferð