Hvað er að vera Íslendingur?:
Verkefni

Ítarefni:
Auðlindir
EFTA
Evrópusambandið
Hvar búa Íslendingar?
Ísland og alheims-samfélagið
Ísland og Nato
Kreppan mikla
Mannréttindi og SÞ
Nato og kalda stríðið
Nýtt eða gamalt land?
Öryggisráð SÞ og friðargæsla
Sameinuðu þjóðinar
Sérstofnanir SÞ
Verndarstefna eða fríverslun

Krækjur

 

  Sjálfsmyndin Réttindi og skyldur Hverjir ráða? Samastaður ... Upplýsingasamfélagið
XSamastaður í heiminum
  Nýtt eða gamalt land?
 

Þegar Ingibjörg var að fara út í gærdag hitti hún Margréti og Sigríði í stigaganginum, en þær voru að velta fyrir sér hvort Ísland væri „ungt eða gamalt land“. Sigríður hélt því fram að íslenska þjóðin og ríkið hefðu myndast seint. Þar sem Ingibjörgu fannst umræðan áhugaverð bar hún spurninguna undir Davíð bróður sinn seinna um kvöldið. Er Ísland ungt eða gamalt? Spurningin er það flókin að Davíð vefst tunga um tönn. Hann reynir að rifja upp hvað kennararnir höfðu nú verið að segja bekknum í fyrra - eða var það í hitt eð fyrra? Hann sækir gamlar glósur úr tímunum, en þar stendur meðal annars:

Af Landnámabók hefur verið dregin sú ályktun að Ísland hafi byggst upp úr 874 og að landið hafi verið alnumið um 930, og þá hafi verið á milli 10-20.000 manns hér. Fræðimenn greinir þó á um þá tölu. Árið 930 (þjóðveldisöld, nær frá 930 -1264) stofnuðu landnámsmennirnir allsherjarþing Íslendinga, sem þeir kölluðu Alþingi á Þingvöllum og þar með var búið að mynda heilstætt ríki.

Sigurður Snævarr. Haglýsing Íslands. Reykjavík, Heimskringla, 1993:9

Eftir lesturinn er Davíð ekki í nokkrum vafa um að þjóðin sé gömul. Ingibjörg er ekki sannfærð og finnst Davíð draga alltof fljótfærnislegar niðurstöður. Hún bendir Davíð á að Íslendingar hafi glatað sjálfstæði sínu snemma. Árið 1264 (til 1383) varð landið norsk nýlenda og síðar að danskri nýlendu. Í mörg hundruð ár var landið nýlenda og það var ekki fyrr en árið 1944 sem Íslendingar rufu öll tengsl við danska ríkið og stofnuðu lýðveldið Ísland. Íslenska ríkið er því ekki nema rúmlega fimmtíu ára gamalt. Í öðrum löndum var að finna ríkar stórborgi, listamenn, heimspekinga, rithöfunda og tónlistamenn, en það var fátt um slíkt hér á landi. Í mörg hundruð ár var Reykjavík lítið annað en smáþorp og lengst af hálf dönsk. Aldrei þessu vant verður Davíð fátt um svör.

Í Reykjavík voru á ofanverðri 19. öld jafn mörg hús og í öllum öðrum kaupstöðum landsins til samans. Samt var höfuðstaðurinn smábær, þar sem kýr lölluðu kvölds og morgna um helstu götur, hestar hímdu við húshorn, hænur spígsporuðu í görðum og mykjuhaugar voru hvarvetna áberandi. Frumstæðar samgöngur ollu því að ekki var hægt að flytja mjólk og aðrar mjólkurafurðir með góðu móti til bæjarins og urðu kaupmenn, embættismenn og efnaðir iðnaðarmenn að stunda búskap til að hafa þessar vörur, en aðrir urðu að vera án þeirra.

Guðjón Friðriksson. Saga Reykjavíkur: Bærinn vaknar 1870-1940. Reykjavík, Iðunn, 1991:43