50 / 132
ORÐSPOR
2
48
Tunglferðirnar
Þegar geimvísindamenn voru búnir
að prófa að senda dýr og menn út í
geiminn var næsta skref að senda menn
til tunglsins.
Tunglferðirnar
Nú er farið
að fyrnast
yfir ferðir manna til
tunglsins í Apolló geimáætlun Bandaríkja-
manna á árunum 1968 til 1972. Fæstir
muna lengur hve margar ferðirnar voru
eða hverjir tóku þátt í þeim. Í töflunni
hér á næstu síðu er yfirlit yfir þessar ferðir
sem voru níu talsins.
Satúrnus eldflaugin sem notuð var við
tunglferðirnar var 111 m löng (um 60
mannhæðir) þegar geimfarið á oddinum
er meðreiknað. Hún gat borið 130 tonn á
braut um jörðu og 50 tonn til tunglsins.
Upphafshraði í tunglferðunum var 40 þús-
und km á klukkustund. Flugtíminn til
tunglsins var 66 stundir (2,7 dagar).
Í töflunni er merkt með stjörnu við nöfn
þeirra manna sem stigu fæti á tunglið.
Þessir menn voru alltaf tveir saman í tungl-
ferju sem bar þá til lendingar en þriðji
maðurinn beið á meðan í stjórnfari sem
hringsólaði um tunglið, venjulega í 110 km
hæð. Umferðartíminn í þeirri hæð var rétt-
ar tvær klukkustundir. Í þremur síðustu
Í greininni Tunglferðirnar er vísað í
nokkrar heimildir. Hvers vegna teljið
þið að höfundur greinarinnar hafi
vísað í heimildir? Teljið þið þetta
traustar og áreiðanlegar heimildir?
Af hverju? Af hverju ekki?
Hér er mynd úr einni ferðinni (Apolló 16). Geimfarinn á myndinni
er Charles Duke. Á bak við hann sést tunglbíllinn (NASA).
ferðunum höfðu geimfararnir sérhannaðan
tunglbíl meðferðis.
Í júlíhefti breska tímaritins Spaceflight
(2004) var fjallað um þá spurningu, hverjir
Apolló geimfara hefðu komist lengst allra
manna frá Jörðu. Fjarlægð tunglsins er tals-
vert breytileg svo að svarið liggur ekki í
augum uppi. En samkvæmt útreikningum
sem birtir voru í tímaritinu eiga geimfar-
arnir í Apolló 13 metið. Þegar þeir voru
handan tungls hinn 14. apríl 1970 náðu
þeir 400 020 km fjarlægð frá yfirborði
Jarðar (406 400 km frá Jarðarmiðju). Eins
og kunnugt er lentu þeir félagar í hinum
mestu hremmingum þegar sprenging varð í
geimfarinu og máttu kallast heppnir að
komast lifandi úr þessari för.