Kynbundið ofbeldi og skólakerfið - kennarahandbók

33 | Framhaldsskólinn 2890 | Menntamálastofnun 2023 | Klámvæðing samfélagsins Klámið tók stakkaskiptum með tilkomu internetsins og þegar talað er um klámvæðingu er vísað til þess hversu útbreitt klám er í samfélaginu og hversu sýnileg áhrif þess eru á hið daglega líf. Myndmál, táknmyndir og orðfæri úr klámi birtast okkur sem venjulegt, samþykkt og jafnvel upphafið menningarlegt fyrirbæri – í t.d. auglýsingum, tísku, tónlistarmyndböndum og skólablöðum. Hlutgerving kvenna og minnihlutahópa er þrástef í klámi og klámvæðingu en hlutgerving er fyrsta skrefið í hvers kyns ofbeldi. Þá er lifandi manneskja (oftast kona) meðhöndluð sem hlutur, því ef manneskjan er ekki alvöru manneskja hlýtur að vera mun auðveldara að niðurlægja hana og/eða brjóta á henni. Konan er smættuð niður í líkama eða jafnvel afmarkaða líkamsparta; hulstur án innihalds. Afleiðing þess er vanvirðing fyrir konum, skert tilfinning fyrir því að inni í líkömum þeirra séu raunverulegar manneskjur. Hvernig best er að tala um klám við nemendur Fræðsla um klám getur verið viðkvæm, því mörg ungmenni nota klám og fræðslan snýst ekki um að valda þeim skömm. Til að unglingar geti tekið upplýsta ákvörðun um klámáhorf þurfa þeir hins vegar að vita hvaða áhrif og afleiðingar það kann að hafa í för með sér. Unglingar þurfa að vita að klám er ávanabindandi, gefur óraunsæja mynd af kynlífi, samskiptum og líkömum og ruglar með mörkin á milli kynlífs og ofbeldis. Að klám sé ekki fræðsluefni og gefi því ekki gagnleg svör við pælingum um kynlíf. Fjölbreytni nemendahópsins Í fræðslunni skal hafa í huga aldur hópsins og ólíka stöðu nemenda gagnvart viðfangsefninu. Sumir þeirra hafa fengið hugmyndir sínar um kynlíf í gegnum margra ára klámnotkun, á meðan önnur hafa enga reynslu af klámi. Þessir hópar hafa líklega gjörólíkar hugmyndir um „hlutverk, réttindi og skyldur” kynjanna í kynlífi en engu að síður endurspegla hugmyndir beggja hópa oftar en ekki valdamisvægi kynjanna í samfélaginu. Báðir hópar þurfa að vita að klámneysla geri fólk ekki vont en líka að það sé alls ekkert náttúrulögmál að horfa á klám og mjög margt fólk hafi engan áhuga á því. Að líða illa nálægt slíku efni sé eðlileg tilfinning og eins að upplifa kynferðislega örvun og spennu. Höfum hemil á tilfinningum Marga kennara óar við að taka á þessu efni og þykir tilhugsunin ógnvekjandi eða vandræðaleg, en klámfræðsla er mjög mikilvæg forvörn í baráttunni gegn kynferðisofbeldi og óheilbrigðum samskiptum. Líkt og með nemendur, er öruggt að kennarar hafi ólíka reynslu, skoðanir og tilfinningar til kláms Málefnið getur því verið eldfimt en forðumst þó dómhörku, ásakanir og gagnrýni og gætum þess að umræðan sé fræðandi en þróist ekki út í skoðanaskipti. Sýnum unglingunum samkennd því þeirra heimur er öðruvísi en okkar var á sama aldri. Klám er mun aðgengilegra og efnislega mikið breytt á örfáum áratugum. Klám vinnur gegn kynfrelsi með að kenna ungu fólki til hvers er ætlast af þeim á kynferðislega sviðinu.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxNzc=