Ofbeldi gegn börnum

skólinn ætti að eiga þátt í að leysa þarf kennarinn að búa sig undir að

setja málið í viðeigandi farveg í samræmi við skilgreinda verkferla.

Stundum þarf kennarinn sjálfur að eiga frumkvæði að samtali við barn

sem hann hefur áhyggjur af, það útheimtir tíma og næði. Kennari gæti

t.d. hafið samtalið á því að segja nemandanum að hann hafi áhyggjur af

því að honum/henni líði ekki vel og nefnt tiltekið dæmi. Ef nemandi er

ekki tilbúinn til að ræða málið sýnir kennarinn því skilning en bendir

nemandanum á að hann sé til staðar hvenær sem er.

Stundum reynir nemandi mjög á þolrif kennara þegar hann þarf einna

mest á þeim að halda. Þetta kann að eiga við um reið, ögrandi eða við-

kvæm börn en öllum er mikilvægt að einhver hlusti á þau og taki þau

alvarlega. Sum börn sem búa við ofbeldi eru full af skömm og sektarkennd

og því getur reynst þeim erfitt að rjúfa þögnina og treysta. Barnaverndar-

stofa hefur gefið út bæklinginn

Talaðu við mig

með leiðbeiningum um

samtöl barnaverndarstarfsmanna við börn, ásamt disklingi sem sýnir

leikna kafla með samtölum við börn með athugasemdum fagfólks. Efnið

getur gagnast kennurum sem vilja búa sig undir vandasöm og viðkvæm

viðtöl. Í myndbandinu er bent á fimm meginreglur sem starfsmönnum

barnaverndar er bent á að fylgja þegar þeir ræða við börn.

Að fylgja barninu.

Barnið þarf að finna að þú stillir þig inn á

hugsanir, tilfinningar og líðan þess. Í því felst að þú leggur þig

fram um að setja þig í spor barnsins. Þú sýnir áhuga, skilning og

samkennd en dæmir ekki.

Mikilvægi/gagnsemi.

Barnið þarf að finna tilgang með samtal-

inu. Þetta þýðir að samtalið má ekki snúast um það eitt að draga

upplýsingar út úr barninu.

Að gefa rými.

Barnið þarf að fá að taka þátt í samtalinu á sínum

forsendum, meðal annars miðað við aldur. Það er túlkun barnsins

og reynsla sem skiptir máli, ekki að allt sem það segir sé endilega

rétt. Þetta þýðir að samtalið getur gefið barninu tækifæri til að

dýpka reynslu sína.

Hrynjandi/að skiptast á.

Samtalið þarf að flæða eðlilega, barnið

er hvatt til að segja frá, þú hlustar, endurtekur, spyrð, tekur saman

og gefur upplýsingar. Ein leið til að hvetja börn til að tjá sig er að

byrja setningar og gefa barninu tækifæri til að ljúka þeim. Þannig

er komið í veg fyrir að barnið upplifi samtalið sem yfirheyrslu.

Kennari þarf

stundum að eiga

frumkvæði að sam-

tali við barn sem

hann hefur áhyggjur

af og það krefst

tíma og næðis