Yes we can 5 - Kennsluleiðbeiningar

12 Þegar nemendur hefja enskunám hefur heilinn þegar mótað námsmynstur fyrir tungumálanám eftir að hafa tileinkað sér móðurmálið. Þetta mynstur yfirfæra nemendur á enska tungu og því er mikilvægt að þeir kynnist sem fyrst í enskunáminu grundvallarsetningagerðum sem festast í minninu. Nemendur læra þær fyrst sem heildir og þegar þeir verða eldri fara þeir að skilja að setningagerðir eru samsettar úr pörtum sem hægt er að setja saman á ýmsa vegu. Þeir verða líka meðvitaðri um málfræðilega uppbyggingu og samhengi. Að uppgötva enskuna Í Yes we can eru nemendur hvattir til að finna orð og hluti á myndum, að hlusta eftir orðum og málhljóðum og til að leita eftir merkingu í þeim orðum og verkefnum sem þeir standa frammi fyrir. Markmiðið með Yes we can er að skapa góðan grunn fyrir áframhaldandi nám. Rannsóknir sýna að tungumálanám sem krefst ígrundunar og úrvinnslu, er árangursríkara en verkefni sem eru yfirborðskenndari og byggja á minnisnámi. Eftir því sem nemandinn þarf meira að velja sjálfur orð og hugtök er líklegra að orðin festi sig í sessi og verði notuð seinna meir. Það er eðlilegt að byrja á einföldum aðgerðum eins og að hlusta, finna og þekkja orð í textum, fyrst í hinu talaða máli og seinna einnig í ritun. Erfiðari verkefni eru t.d. að finna orð sem skera sig úr (Odd one out-verkefni), eða að para saman orð og myndir, orð og merkingu þeirra eða samheiti og andheiti. Að flokka orð er enn þá meira krefjandi og stærsta áskorunin felst í að flokka orð eftir ákveðnum viðmiðunum eða raða þeim í rétta röð. Önnur hvetjandi leið til náms er að gera verkefnin persónuleg ogmikilvæg í augum nemenda. Því höfum við búið til verkefni þar sem nemendur þurfa að velja, lýsa sínu uppáhaldi innan ákveðins flokks o.s.frv. Rannsóknir hafa sýnt að persónuleg íhlutun hefur góð áhrif á nám. Það er ekki fyrr en nemendur hafa gert nýju orðin að sínum eigin að þeir hafa virkilega tileinkað sér þau. (Thornbury 2002.) Nemendur þurfa að sjá og heyra ný orð margoft áður en þau festast í langtímaminninu. Það þarf að rifja upp orðin, nota þau og setja í nýtt samhengi. Þetta er einmitt hugmyndin með hringferlinu sem er innbyggt í kerfisbundna framvindu Yes we can. Þegar orð eru notuð aftur og aftur í nýju samhengi styrkist og örvast huglægt kerfi nemendanna í takt við að ný orð rata inn í það kerfi sem fyrir er. Til að byrja með snýst enskukennslan mikið um að herma eftir en með tímanum verður æ mikilvægara fyrir nemendur að uppgötva og verða meðvitaðri um hvaða námsaðferðir henta þeim best. Mikilvægt er að hlúa vel að þessari vinnu, t.d. með því að leika með rím, þulur og atkvæði. Eftir því sem nemendur eldast má líka búast við því að þeir þrói meðvitaðri vitneskju um það sem er líkt og ólíkt á milli tungumála. Almenn vaxandi tungumálameðvitund léttir frekara tungumálanám, bæði í ensku og íslensku. Í hæfniviðmiðum aðalnámskrár er lögð áhersla á að nemendur geti tjáð sig með eigin orðum um daglegt líf, áhugamál, reynslu, skoðanir og umhverfi sitt svo eitthvað sé nefnt. Eftir því sem tungumál þróast þroskast einnig hæfileikar til að taka með í reikninginn og aðlaga málnotkun sína því samhengi semmálið er notað í, þeim viðmælanda sem rætt er við, því efni sem talað eða skrifað er um og að lokum því markmiði sem stefnt er að með málnotkuninni. Þetta er ævilangt ferli. Til að nemendur geti, til lengri tíma litið, aðlagað mál sitt að ákveðnu samhengi verður hægt en örugglega að byggja upp mikinn orðaforða. Málörvun og framfarir Það er mikilvægt að nemendur noti sem flest skilningar- vit þegar þeir læra ensku. Börn læra á ólíkan hátt og á mismunandi hraða. Þau nota líka margs konar námsaðferðir sem þau eru ekki sjálf meðvituð um í upphafi. Einbeitingarhæfni þeirra er ekki fullmótuð og því þarf að æfa hana upp með stuttum náms- lotum og miklum tilbrigðum – einnig innan talmálsins. Mikil áhersla er á málörvun í Yes we can-efninu. Nemendur fá aukinn skilning á samhenginu á milli hljóða, bókstafa, samstafa, bókstafsmynstra og ríms. Rannsóknir hafa sýnt að leikur með orð og hljóð, þ.m.t. að þekkja það sem er líkt og ólíkt, með æfingum þar sem maður tekur burtu hljóð úr orði og setur annað í staðinn, gerir nemendum léttara fyrir að læra að lesa. Þetta á bæði við um fyrsta- og annars- málsnám. Niðurstöður tilrauna í skólum í Vancouver (Wagner, Strömquist og Uppstad 2008) benda til mikil- vægis þess að áframhaldandi vinna með rím og hljóð í námsefninu sé mikilvæg. Áherslan í Yes we can færist frá hlustun, upprifjun og skilningi til munnlegrar og skriflegrar tjáningar og verkefnin í verkefnabókinni eru einmitt gerð með þetta í huga.Yes we can uppfyllir hæfniviðmið aðalnámskrár fyrir erlend tungumál. Á kennarasvæði vefsins má finna yfirlit yfir hvaða hæfniviðmið er unnið með hverju sinni og undir yfirskriftinni Soon í upphafi hvers kafla í verkefnabók eru listuð upp helstu námsmarkmið kaflans. Þemu og orðaforði efnisins er sóttur í nærumhverfi nemenda. Efnið prófar málakunnáttu nemenda, hlustun og lesskilning. Um leið æfast nemendur í töluðu og rituðu máli. Þeir læra ensk orð samtímis og áður en hugtök í móðurmálinu er fulllærð og orðaforði þeirra eykst smám saman, bæði í gegnum námið í skólanum og seinna á ævinni. Í Yes we can er lögð áhersla á æfingaorð innan hvers þema fyrir sig. Markmiðið er að nemendur læri þessi orð svo vel að þeir þekki þau seinna meir þegar þeir þurfa sjálfir að lesa og skrifa. Einnig höfum við valið að leggja áherslu á algengustu orð í ensku Kennslufræðilegar hugleiðingar Kennslufræðilegar hugleiðingar­

RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxNzc=