20 | Framhaldsskólinn 2890 | Menntamálastofnun 2023 | Kyn Kyn er regnhlífarhugtak sem nær yfir líffræðileg kyneinkenni, kynvitund og kyntjáningu. Ríkjandi hugfar er að þessir þrír þættir kyns passi saman á hefðbundinn hátt en það er ekki alltaf raunin. Líffræðileg kyneinkenni vísa m.a. til kynfæra og hefur þótt hin hefðbundna skilgreining á kyni. Barni er úthlutað kyni við fæðingu eftir líffræðilegum kyneinkennum – strákur eða stelpa. Sú nálgun tekur þó aðeins tillit til sís fólks og er útlokandi fyrir trans fólk, þar kemur kynvitundin til sögunnar. Kynvitund er hugtak sem vísar til upplifunar manneskju á kyni sínu. Sís manneskja er með kynvitund sem passar við líffræðileg kyneinkenni. Ef manneskjan upplifir sig ekki í takt við þann skilning fellur hún undir trans regnhlífina. Hin kynjaða félagsmótun þrengir að öllum en er sérstaklega flókin trans fólki. Ef trans einstaklingur er með kynvitund sem fellur ekki að hefðbundnum skilningi um tvíhyggjuna karl/ kona er viðkomandi kynsegin. Kynsegin einstaklingar nota stundum persónufornafnið hán frekar en hann eða hún. Kynvitund manneskju er oft sýnileg í gegnum kyntjáningu viðkomandi, sem er persónuleg tjáning á eigin kyni og snertir t.d. klæðaburð og útlit. Sum eru með kvenlega kyntjáningu, sum með karllæga, og sum eru með flæðandi eða hlutlausa kyntjáningu. Intersex einstaklingar eru síðan þau sem fæðast með ódæmigerð líffræðileg kyneinkenni og í raun ekki hægt að úthluta þeim karl- eða kvenkyni við fæðingu. Samt sem áður er sterk tilhneiging til þess að vilja aðlaga líkama þeirra að þessari hefðbundinni flokkun og úthluta þeim annaðhvort kyninu strákur eða stelpa. Þörfin til kynjaflokkunar er vægast sagt sterk. Hinsegin Trans og intersex fólk fellur undir heildarhópinn hinsegin sem er regnhlífarhugtak yfir allt það fólk sem ekki fellur að hefðbundnum viðmiðum þegar kemur að kyni, kynímynd eða kynhneigð. Sá hópur á í strangri baráttu því kynjakerfið getur birst í takmarkaðri virðingu gagnvart þeim sem skera sig frá norminu. Hinsegin fólk á enn undir högg að sækja þegar kemur að frelsi til að þroskast og dafna sem kynverur á eigin forsendum. Kynferðiseinelti er ein birtingarmynd þess og er fjallað um aftar í handbókinni. Gagnkynhneigð er enn hið almenna viðmið um æskilegt líferni og fléttast saman við ríkjandi hugmyndir um karlmennsku og kvenleika. Hvað varðar lagaleg réttindi, sýnileika og samfélagsviðhorf hefur barátta samkynhneigðra miklu skilað á síðustu áratugum en er þó hvergi lokið. Nýrri er barátta trans og intersex fólks og mun skemur á veg komin. Í umræðu og fræðslu um kynlíf er sérlega mikilvægt að gleyma ekki hinsegin samfélaginu, svo sem flestir nemendur geti persónulega tengt við umræðuna. Mundu að kynhneigð flokkast ekki einungis í gagnkynhneigð og samkynhneigð, heldur er flóran mun fjölbreyttari og t.d. er til fólk sem engan áhuga hefur á kynlífi. Í fræðslu um kynferðisofbeldi og ofbeldi í nánum samböndum skal hafa í huga að ofbeldi gagnvart hinsegin brotaþolum getur átt sérstakar birtingarmyndir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxNzc=