Stærðfræðispæjarar 4

Efnisyfirlit Kæri nemandi . . . . . . . . . . . 1 Tölur . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Form . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Reikningur . . . . . . . . . . . . . . 36 Mælingar . . . . . . . . . . . . . . . 56 Tölfræði og hnitakerfi . . . . . . 70

Í þessari bók lærir þú um tölur, form, reikning, mælingar, tölfræði og hnitakerfi. Þú lærir einnig mörg stærðfræðiorð og færð æfingu í að lesa stærðfræðiverkefni og leysa þau. Táknin í bókinni Kæri nemandi Í upphafi hvers kafla eru orð í stækkunarglerinu. Þau gefa vísbendingu um hvað þú lærir í kaflanum. Leystu rannsóknarverkefnið í byrjun hvers kafla. Skoðaðu kaflann á meðan þú rannsakar. Í spæjarabók vinnur þú ýmiskonar verkefni sem kennari segir þér betur frá og leiðbeinir þér með. Af borði á gólf. Þessu tákni fylgja verkefni sem ekki þarf endilega að vinna í bók. Hér getur verið að þú fáir það verkefni að spila, fara út og leysa verkefni eða vinna með námsfélaga. Stærðfræðispæjarar 4

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 1 • 2 • tugakerfi • almenn brot • neikvæðar tölur • námundun • tugabrot Tölur 1 ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ Raðaðu tölunum þínum eftir stærð. ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________ Í þessum kafla eru rannsóknarverkefnin … Rannsakaðu! Hvað finnur þú mörg augu í kafla 1? augu Lestu og leystu! Foreldrar Völu eiga flutningafyrirtæki. Það keyrir út vörur á milli landshluta á 6 flutningabílum. Hver flutningabíll er með 6 dekk og 2 varadekk. Hvað eru það mörg dekk samtals? dekk. Talnaský Gerðu nú hring utan um oddatölurnar. 1 9 5 8 4 Búðu til fjögurra stafa tölur og skrifaðu þær á línurnar.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 10 – 5 – 2 eitt þúsund tuttugu og fimm • • • • • fimmtán hundruð fjögur þúsund og fimm hundruð sjö þúsund og sjö fimm þúsund og fjögur hundruð þrjú þúsund tvö hundruð og tólf • eitt þúsund fimmtíu og tveir • 15000 3096 4488 1364 1750 900 1764 4750 10488 3796 Talnarunur Hoppaðu á 100. Hoppaðu á 1000. Tengdu saman. 1500 3212 5400 1025 4500 7007 1052

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 2 • 2 Tugakerfið = kr. = kr. = kr. = kr. Teldu og skráðu. Þ H T E Ég á tíu hundrað krónur. Vá! Þá átt þú eitt þúsund krónur.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 30 – 20 – 5 Hver er talan? 6 þúsund + 7 hundruð + 9 tugir + 0 einingar = 2 þúsund + 4 hundruð + 6 tugir + 1 eining = 7 þúsund + 2 hundruð + 0 tugir + 3 einingar = 9 þúsund + 6 hundruð + 4 tugir + 7 einingar = 1 þúsund + 0 hundruð + 2 tugir + 6 einingar = 4 þúsund + 5 hundruð + 8 tugir + 9 einingar = Finndu leynitölurnar. Gerðu um tölur með 6 í tugasæti. Strikaðu undir tölur með 8 í einingasæti. Gerðu um tölur með 7 í hundraðsæti. Strikaðu undir tölur með 3 í tugasæti. Gerðu um tölur með 3 í þúsundasæti. Strikaðu undir tölur með 2 í hundraðsæti. 5204 7183 3775 Finndu tölurnar sem vantar í töflubútana. 4760 6886 8314 4556 3561 2763 5358 8435 5246 7077 1212 2791 9322 2239 3275 5357 3523 3082 7213 3711 8740 9756 2337 1798 ► ► +1 +10

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 3 • 2 Hvaða tölur vantar? á eftir á milli 2678 8827 8829 6363 4133 4135 8910 6529 6531 á undan á milli 2849 2896 2898 5587 9858 9860 4160 1175 1177 Talnalínur Tengdu við talnalínu og skráðu. 115 220 380 675 730 1010 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 700 2450 3900 5150 7300 9800 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 á undan ? ? ? á milli á eftir á undan á milli á eftir 7814 7816 5999 3898 3899 9999

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 15 – 5 – 3 Reiknaðu dæmin og finndu leyniorðið. Tengdu við talnalínu og skráðu. u r ö h g n f r u 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 250 2400 3700 6400 7800 8050 9750 10200 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 2000 + 3000 6000 – 1500 4600 + 2300 10000 – 2500 6100 + 3300 7200 – 1200 3200 + 2500 4900 – 2100 1500 + 1500

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 4 • 2 Neikvæðar tölur. Ég á heima á fjórðu hæð. Á hvaða hæð er bíllinn ykkar? Skoðaðu myndina og svaraðu spurningunum. 1 Á hvaða hæð er geymslan með rauðu hurðinni? __________ hæð. 2 Hvað þarf Róbert að labba niður margar hæðir til að komast í hjólageymsluna? __________________ hæðir. 3 Á hvaða hæð er bílakjallarinn? __________ hæð. 4 En póstkassarnir? __________ hæð. 5 Hvað fer Mosi niður margar hæðir til að komast í garðinn? __________________ hæð. 6 Kokkurinn þarf að komast í þvottahúsið. Hvað þarf hann að fara niður margar hæðir? __________________ hæðir. 7 Hvað þarf lögregluþjónninn að fara upp margar hæðir til að komast heim til sín úr bílakjallaranum? __________________ hæðir. Á hvaða hæð býr Mosi? Á hvaða hæð er anddyrið? Á hvaða hæð býrð þú? Á hvaða hæð er hjólageymslan?

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 20 – 10 – 1 –20 –19 –18 –17 –16 –15 –14 –13 –12 –11 –10 –9 –8 –7 –6 –5 –4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Skoðaðu talnalínuna og skráðu tölurnar sem vantar. Gerðu hring utan um sléttu neikvæðu tölurnar. Skrifaðu 5 næstu neikvæðu tölurnar. Gerðu strik undir jákvæðar oddatölur. Skrifaðu 5 næstu jákvæðu tölurnar. Notaðu talnalínuna og reiknaðu dæmin. Dæmi: 5–7 = –2 Litaðu leiðina í gegnum völundarhúsið. –10 –9 –7 –5 –2 –1 0 2 3 6 7 10 3 – 5 = –8 – 2 = 18 – 29 = 11 – 6 = –11 + 13 = –16 – 4 = 7 – 10 = –7 + 12 = –7 – 9 = –14 + 10 = 0 – 6 = –4 + 16 = –10 –7 –12 –10 –20 4 10 0 –9 –6 –8 –18 18 12 –1 –4 –8 –14 –16 14 8 –12 –2 –7 –12 –10 –8 –6 –5 –6 0 2 4 –2 –4 –4 –8 1 6 –2 0 2 +1 +2 +2 + færist til hægri – færist til vinstri ► ►

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 5 • 2 Stærra en og minna en. Lestu og litaðu yfir réttar tölur. 7111 > 3955 < 3592 8241 6855 6652 3754 7531 9648 5551 2705 4444 1926 9443 8952 > 4198 < 1900 5064 8973 3269 8665 1696 9201 7047 4881 5360 6932 7590 Settu rétt merki. 7373 1206 1659 3285 6314 3082 4535 4535 8461 8461 2935 2395 9078 9087 2005 5002 1000 10000 < við lesum minna en. > við lesum stærra en. Tákn > < = Orð stærra en minna en jafnt og Dæmi 11 > 3 4 < 8 10 = 10 < = > er stærri en er minni en er stærri en er minni en

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 20 – 5 – 3 Settu rétt merki. Berðu saman tölurnar. Hvor talan er stærri? –5 eða –9 Settu rétt merki. –3 4 6 –2 9 –6 –12 –8 15 3 –10 8 5 –5 –13 –11 1 –14 Settu inn tölur sem passa. 479 262 750 804 902 513 118 830 714 295 829 464 < < < < < < 32 + 13 49 450 + 110 565 2400 + 1000 3500 90 – 15 63 420 + 460 880 7000 – 400 6600 9 • 3 27 650 – 250 360 4500 + 4500 9050 44 + 42 88 930 – 130 765 7000 – 1300 5700 Tölurnar til hægri eru hærri en tölurnar til vinstri. –10 –9 –8 –7 –6 –5 –4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 < = > < = >

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 6 • 2 Tvöfaldaðu 6 + 6 = 9 + 9 = 60 + 60 = 90 + 90 = 600 + 600 = 900 + 900 = 6000 + 6000 = 9000 + 9000 = 60000 + 60000 = 90000 + 90000 = 25 + 25 = 45 + 45 = 250 + 250 = 450 + 450 = 2500 + 2500 = 4500 + 4500 = 25000 + 25000 = 45000 + 45000 = Margfaldaðu 2 • 3 = 2 • 8 = 2 • 30 = 2 • 80 = 2 • 300 = 2 • 800 = 2 • 3000 = 2 • 8000 = Lestu og leystu verkefnið. Tvíburarnir Smári og Linda eiga afmæli. Hvort um sig fékk 2000 kr. frá ömmu og afa á Selfossi, 5000 kr. frá foreldrum sínum og 700 kr. frá Jönu frænku á Ísafirði. Hvað fengu þau mikinn pening í afmælisgjöf til samans? kr. Að tvöfalda er eins og að margfalda með tveimur.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 25 – 10 – 2 Helmingaðu tölurnar í töflunni. Tala 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 Helmingur Deildu með tveimur. 20 : 2 = 60 : 2 = 200 : 2 = 600 : 2 = 2000 : 2 = 6000 : 2 = 20000 : 2 = 60000 : 2 = Leystu verkefnið. Andrés keypti fjarstýrða risaeðlu í leikfangabúð fyrir 4260 kr. og rafhlöður á 380 kr. Saman kostaði þetta __________ kr. Allt var á helmings afslætti. Hvað þurfti Andrés að borga mikið? _________ kr. Leystu verkefnið. Tala H T E Helmingur tölu: 428 Helmingur 400 200 + + = 682 Helmingur + + = 564 Helmingur + + = 896 Helmingur + + = Að helminga er eins og að deila með tveimur. 200 10 4 214

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 7 • 2 Námundun Skoðaðu talnalínuna og svaraðu spurningunum. Hvort er … 110 nær 100 eða 200? 380 nær 300 eða 400? 71 nær 0 eða 100? 625 nær 600 eða 700? 847 nær 800 eða 900? 464 nær 400 eða 500? 953 nær 900 eða 1000? Litaðu og skráðu rétt svar. 183 ≈ 250 ≈ 437 ≈ 572 ≈ 783 ≈ 949 ≈ Lestu, námundaðu að 100 og leggðu saman. Pési páfagaukur týndist í 3 daga. Á fyrsta degi flaug hann 351 km, á öðrum degi flaug hann 313 km og daginn sem hann fannst flaug hann 249 km. Hvað flaug hann um það bil marga km? + + = Pési flaug ≈ km 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 0 0–49 50–99 100 100 100–149 150–199 200 200 200–249 250–299 300 300 300–349 350–399 400 400 400–449 450–499 500 500 500–549 550–599 600 600 600–649 650–699 700 700 700–749 750–799 800 800 800–849 850–899 900 900 900–949 950–999 1000 námundaðu upp námundaðu niður Stórar tölur eru oft námundaðar að hundraði. 183 100 200 572 500 600 250 200 300 783 700 800 437 400 500 949 900 1000

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 20 – 3 – 2 Hvað kemur í ljós? Námundaðu að næsta hundraði og litaðu leynimyndina. 158 209 353 381 175 212 234 197 155 249 220 351 599 392 353 151 210 181 175 191 485 372 354 363 395 218 177 221 168 217 171 401 382 336 293 255 184 211 156 203 245 201 425 397 322 262 281 251 299 164 152 240 417 374 343 339 327 311 186 205 172 188 376 441 445 412 347 365 434 242 239 222 167 406 393 421 395 403 384 422 169 213 247 231 432 414 358 173 206 154 248 232 174 224 451 153 545 234 233 227 Námundaðu að næsta hundraði. 65 ≈ 649 ≈ 709 ≈ 208 ≈ 294 ≈ 862 ≈ 950 ≈ 374 ≈ 540 ≈ 311 ≈ 436 ≈ 689 ≈ Námundaðu að næsta hundraði og leggðu saman. 139 + 241 ≈ + = 325 + 253 ≈ + = 552 + 377 ≈ + = 937 + 468 ≈ + = 445 + 467 ≈ + = Fyrst að námunda, svo skrifa tölurnar á auðu línurnar, að lokum leggja saman. Á myndinni er . Litaðu tölur sem námundast: að 200 bláar, að 300 rauðar, að 400 grænar, að 500 appelsínugular, að 600 gráar.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 8 • 2 Almenn brot. Litaðu brotin. Skráðu brot þar sem … nefnarinn er 5 nefnarinn er 9 og teljarinn er 4. og teljarinn er 3. teljarinn er 7 teljarinn er tveimur minni og nefnarinn er 8. en nefnarinn. nefnarinn er þremur hærri en teljarinn. Settu hring um brotin með 2 í teljara og ferning um brotin með 5 í nefnara. 1 5 2 4 3 8 4 5 1 2 2 8 5 5 2 10 3 4 2 5 4 4 1 3 3 5 2 3 1 2 5 8 9 12 1 4 5 8 teljari nefnari Teljari segir til um fjölda hluta af heildinni. Nefnari segir til um heildar fjölda hluta.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 25 – 5 – 3 Tengdu brotin í rétta mynd. 3 4 1 2 1 3 1 4 Hve stór hluti er litaður? Gerðu hring utan um rétt brot. 1 6 6 5 1 5 5 6 3 1 4 3 3 3 3 4 1 5 4 5 5 6 5 8 7 10 3 10 7 8 10 7 7 12 4 12 5 12 12 7 6 9 8 6 5 8 6 8 15 6 6 9 9 15 6 15 6 10 10 7 7 10 3 7 Í þríhyrningnum eru litaðir 3 hlutar af 4.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 9 • 2 Litaðu brotið og settu rétt merki. 3 8 4 8 1 2 3 6 2 4 3 5 3 4 5 9 1 4 9 12 Lestu og leystu verkefnin. 1 Í ávaxtaskál eru 14 ávextir. 1 2 er appelsínur. Hvað eru appelsínurnar margar? __________ 2 Jóhanna borðaði 4 6 af vöfflu. Hve stór hluti af vöfflunni er eftir? 3 Finnur á 15 límmiða. Hann gefur Steinu 5 stykki. Skráðu það sem almennt brot. Finnur gefur Steinu af límmiðunum sínum. 4 Stefán borðar 3 4 af pítsu. Fríða borðar 4 8 af pítsu. Hvort þeirra borðar meira? borðar meira. 5 Ragnar lagði 2 5 af peningnum sínum í banka. Hve mikið átti hann eftir í veskinu? Ragnar átti af peningunum í veskinu. < = > 1 3 4 12

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 30 – 10 – 1 Hve stór hluti? Hve stór hluti af dýrunum eru: fílar? 2 9 ljón? hestar? Hve stór hluti af farartækjunum eru: bílar? 5 flugvélar? bátar? Hve stór hluti af ávöxtunum eru: appelsínur? epli? bananar? Hve stór hluti af boltunum eru: fótboltar? körfuboltar? handboltar? Litaðu fjórðung myndanna. Litaðu þriðjung myndanna. Ljúktu við myndina svo hún verði heil. 1 2 1 4 10

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 10 • 2 Tugabrot Skráðu tugabrotin á milli heilu talnanna. 0 1 6 7 13 14 0,8 4,5 3,6 2,8 1,2 0,5 1,8 3,4 5,5 7,2 9,6 Hér sérðu reglustiku sem mælir cm. Bilið á milli heilu talnanna skiptist í 10 jafna hluta. 1 10 skráum við líka sem 0,1 og köllum það tugabrot. Eitt lítið bil er 1 10 hluti af cm. 0,3 13,7 Hvaða tölur eru þetta? Ég hef ekki séð þær áður. Þetta eru tugabrot. Tugabrot eru brot úr einingu.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 40 – 10 – 9 Tengdu blöðrurnar við talnalínuna. Raðaðu tugabrotunum eftir stærð. __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ Leggðu saman og dragðu frá. 0,2 + 0,6 = ________ 0,8 + 0,1 = ________ 1,8 – 0,4 = ________ 1,4 + 1,3 = ________ 5,6 + 1,4 = ________ 4,7 – 0,5 = ________ 2,3 + 2,5 = ________ 12,1 + 10,7 = ________ 8,8 – 0,8 = ________ 4,4 + 2,2 = ________ 18,6 + 21,3 = ________ 14,6 – 3,2 = ________ 0 1 2 3 4 5 0 8 9 10 11 12 13 0,1 0,6 1,9 3,2 4,4 1,3 2,5 3,7 4,8 8,3 8,8 9,6 10,7 12,1 9,4 10,2 11,5 12,9 0,9 5,5 2,8 7,4 8,1 1,3 13,3 Settu rétt merki. 3,4 2,7 1,4 1,5 15,5 15,2 6,5 5,6 0,7 0,9 20,7 27,0 9,9 8,8 13,4 12,9 29,1 28,9 < >

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 11 • 2 Finndu leynitölurnar. Gerðu hring utan um tölur með 5 í hundraðsæti. Strikaðu undir tölur með 2 í einingasæti. Gerðu hring utan um tölur með 9 í hundraðsæti. Strikaðu undir tölur með 6 í einingasæti. Námundaðu að næsta hundraði. 145 ≈ __________ 364 ≈ __________ 527 ≈ __________ 793 ≈ __________ 939 ≈ __________ 1009 ≈ __________ Rannsakaðu betur! Teldu og skráðu. Þ H T E Þ H T E 4889 9546 5852 9062 6571 3275 2362 5125 5505 9996 5629 9600 3961 7706 1669 6091 3999 3456 Tengdu við talnalínu og skráðu. 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 650 1900 4200 5350 6850 9500

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 50 – 25 – 2 Notaðu talnalínuna og reiknaðu dæmin. –7 + 3 = _________ 9 – 7 = _________ –6 + 6 = _________ –4 – 8 = _________ –13 + 20 = _________ 0 - 9 = _________ –5 – 11 = _________ 0 + 12 = _________ –10 + 5 = _________ Litaðu brotin. Raðaðu brotunum hér að ofan í rétta stærðarröð. Skráðu rétt tugabrot. Fleiri en ein tala kemur til greina sem rétt svar. 0,3 < _________ < 0,7 1,2 < _________ < 1,5 2,9 < _________ < 3,3 5,6 < _________ < 5,9 10,1 < _________ < 10,4 13,5 < _________ < 13,8 1 2 2 7 1 3 1 8 1 4 4 9 3 5 8 10 –20 –19 –18 –17 –16 –15 –14 –13 –12 –11 –10 –9 –8 –7 –6 –5 –4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXIV • horn • form • speglun • snúning • hliðrun • mynstur Form 2 Merktu við rétt heiti hornanna. Lestu og leystu! Ég er þrívítt form. Ég hef þrjá fleti og engin horn. Það er hægt að rúlla mér og stafla. Hver er ég? _______________________ . Rannsakaðu! Hvað finnur þú mörg þrívíð form í kaflanum? Ég fann ____ þrívíð form. Í þessum kafla rannsökum við … hvasst horn rétt horn gleitt horn hvasst horn rétt horn gleitt horn hvasst horn rétt horn gleitt horn hvasst horn rétt horn gleitt horn hvasst horn rétt horn gleitt horn hvasst horn rétt horn gleitt horn

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 XXV Tengdu horn og gráður. Mældu stærðir hornanna með gráðuboga. Horn eru mæld í gráðum Stærðir horna eru mældar með gráðuboga. 45° 70° 130° 90° 20° 155° 110° _________ ° _________ ° _________ ° _________ ° _________ ° _________ ° Rétt horn er 90° minna en 90° stærra en 90° Sannreyndu hvort þú hafir tengt myndirnar í réttar gráður með því að mæla með gráðuboga. Hvasst horn er minna en 90° Gleitt horn er stærra en 90°

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXVI Tvívíð form. Tengdu … Skrifaðu rétt heiti þríhyrninganna. _______________________ _______________________ _______________________ þríhyrningur þríhyrningur þríhyrningur Hvaða form verður til þegar þessi tvö form eru sett saman? jafnarma jafnhliða rétthyrndur og og og fimmhyrningur trapisa ferningur fimmhyrningur þríhyrningur sexhyrningur trapisa ferningur samsíðungur og og og trapisa fimmhyrningur sexhyrningur átthyrningur trapisa sexhyrningur þríhyrningur rétthyrningur trapisa ferningur rétthyrningur samsíðungur tígull trapisa

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 XXVII 2 form aðeins með eitt rétt horn gult 2 form með allar hliðar jafn langar rauð 2 form með tvö hvöss og tvö gleið horn græn 1 form með tvær hliðar jafn langar blá 1 form með fjögur rétt horn fjólublátt 1 form með einungis hvöss horn brúnt 1 form með einungis gleið horn bleikt 1 form með bogadregna línu appelsínugult 1 form með samsíða línur Finndu formin og litaðu þau í réttum lit. Litaðu … Dragðu línur í myndina og finndu hvaða form eru að fela sig.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXVIII keila Þrívíð form. Litaðu yfir heiti formanna. þrístrendingur keila kúla pýramídi þrístrendingur teningur sívalningur ferstrendingur sívalningur þrístrendingur kúla teningur pýramídi ferstrendingur þrístrendingur keila Gerðu hring um formið sem á við lýsinguna. 0 fletir 5 fletir 6 fletir 0 brúnir 8 brúnir 12 brúnir 0 horn 5 horn 8 horn kúla pýramídi sívalningur þrístrendingur ferstrendingur teningur

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 XXIX Litaðu yfir myndina sem myndar þrívíða formið. Lestu og merktu við rétt svar. Gummi bjó til þrívítt form með fjóra þríhyrningslaga fleti. Formið er … kúla pýramídi kassi sívalningur Snædís leiraði þrívítt form með einum hringlaga fleti á toppnum og öðrum hringlaga fleti á botninum. Formið er … keila kúla sívalningur pýramídi Stebbi smíðaði þrívítt form með 5 fleti, 9 brúnir og 6 horn. Formið er … keila þrístrendingur kúla pýramídi

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXX Mynsturspæjarinn Leystu þrautina. Er þetta reglulegt mynstur? Er þetta reglulegt mynstur? já nei já nei Er þetta reglulegt mynstur? Er þetta reglulegt mynstur? já nei já nei Litaðu mynstur með minnst þrem litum. Mynstur Ljúktu við að lita prjónamynstrið.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXXII Hliðrun Hliðraðu bókstafnum 5 reiti til hægri. Hvaða myndum var hliðrað? Hliðraðu … ferningnum um 3 reiti til hægri, tvisvar sinnum. verðlaunapallinum niður um 5 reiti og síðan 7 reiti til vinstri. húsinu upp um 4 reiti. 1 2 3

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 XXXIII Gerðu hring utan um myndirnar sem búið er að snúa … 90° réttlætis 90° rangsælis 180° Snúðu myndunum. Snúðu ellinu 90° réttsælis. Snúðu verðlaunapallinum 90° rangsælis. Snúðu húsinu 180°. 1 2 3 Snúningur Snúðu bókstöfunum um 90°, E til hægri og T til vinstri.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 XXXIV Rannsakaðu betur! Mældu og skráðu stærðir hornanna. Notaðu gráðuboga. Skoðaðu myndirnar og skrifaðu hvað þrívíðu formin heita. Teiknaðu þrívíðu formin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . _______________ og ___________________ _______________ og ___________________ _______________ og ___________________ _______________ og ___________________ ° ° ° ° ° ° °

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 XXXV Litaðu mynstur með 3-4 litum. Er þetta reglulegt mynstur? Er þetta reglulegt mynstur? já nei já nei Ljúktu við talnamynstrin. 20, 22, 24, _________, _________,_________ 8, 12, 16, _________, _________,_________ 6, 12, 18, _________, _________,_________ 9, 18, 27, _________, _________,_________ Tengdu myndirnar í réttan flutning. speglun hliðrun snúningur

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 tvöfaldaðu 18 • samlagning • frádráttur • margföldun • deiling • jöfnur Reikningur Í þessum kafla eru rannsóknarverkefnin … Mismunur þriggja talna er 120. Ein talan er 350 og önnur 130. Hver er þriðja tala? _____________. Lestu og leystu! 3 Rannsakaðu! Hvað eru mörg ólík nöfn í kaflanum? Samlagning 1245 + 345 = ___ 2450 + 425 = ___ 6410 + 2313 = ___ 5880 + 1120 = ___ 1525 + 251 = ___ 4038 + 5430 = ___ 9722 + 270 = ___ 3318 + 1601 = ___ 5230 + 427 = ___ 4240 + 2426 = ___ 1482 + 2018 = ___ 7204 + 563 = ___ Sannreyndu útreikningana með vasareikni. Skrifaðu R í reitinn ef útkoman er rétt. Reiknaðu annars aftur.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 summa talnanna 25 og 12 Leggðu saman. þúsund + hundruð + tugir + einingar 2533 + 1354 = 3000 + 800 + 80 + 7 = 2212 + 1183 = + + + = 5240 + 3147 = + + + = 6619 + 2624 = + + + = 4088 + 5656 = + + + = 8434 + 1509 = + + + = Bryndís keypti buxur fyrir 3790 kr. og bol á 2490 kr. Hvað kostuðu fötin samtals? __________ kr. Ella fór í leikhús með börnin sín tvö. Fyrir fullorðinn kostaði miðinn 4900 kr. og 3500 kr. fyrir barn. Hvað kostuðu miðarnir samtals? __________ kr. Leystu dæmin. + 250 500 750 1500 3300 5150 7750 8900 Hvaða tala felur sig á bak við myndina. = 150 = = 350 = = 225 = = 550 =

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 mismunur talnanna 56 og 18 Leggðu saman í talnahúsi. Þ H T E Þ H T E Þ H T E 4 0 7 2 5 5 9 7 6 9 0 6 +1397 +3433 +1998 Þ H T E Þ H T E Þ H T E 1 5 6 8 1 4 3 9 3 3 0 5 3 8 7 6 3 9 5 2 2 9 5 2 +2813 + 280 +2762 8817 + 3028 = 4621 + 511 = 7205 + 2211 = 6212 + 1787 = 4694 + 7110 = 5197 + 4738 =

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 summa talnanna 21 og 18 Reiknaðu með vasareikni, litaðu yfir svörin og finndu nafnið. 6384 8606 555 100 476 23986 12 44 14914 13456 11384 6551 7048 50 1632 1200 2609 3799 73 3861 3396 444 2 746 9 6640 17564 9472 9019 30 250 56 8 602 10822 9581 89 300 4656 6892 5137 5200 899 205 8111 2457 5 1400 4 11 16744 15349 45 22 517 4020 1558 98 8500 950 36 13 62 125 63 769 360 65 16364 15355 3800 + 1400 = ________ 4258 + 2293 = ________ 5250 + 3250 = ________ 6725 + 9639 = ________ 3793 + 7029 = ________ 7756 + 7158 = ________ 1729 + 6877 = ________ 8426 + 6929 = ________ 7838 – 6280 = ________ 14776 – 3392 = ________ 9489 – 4352 = ________ 8096 – 5487 = ________ 1016 – 811 = ________ 19995 – 3251 = ________ 6828 – 2172 = ________ 12947 – 6563= ________ 20 : 5 = ________ 63 : 7 = ________ 64 : 8 = ________ 1500 : 5 = ________ 1000 : 4 = ________ 90 : 2 = ________ 250 : 2 = ________ 500 : 10 = ________ 3 • 4 = ________ 5 • 6 = ________ 4 • 25 = ________ 3 • 12 = ________ 8 • 7 = ________ 12 • 100 = ________ 9 • 7 = ________ 12 • 30 = ________

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 margfeldi talnanna 4 og 10 1990 – 660 = ___ 4565 – 1245 = ___ 7500 – 1500 = ___ 8778 – 2708 = ___ 4900 – 2450 = ___ 2453 – 2430 = ___ 9999 – 1369 = ___ 3838 – 921 = ___ 1675 – 650 = ___ 5463 – 1432 = ___ 6789 – 2345 = ___ 9225 – 7123 = ___ Frádráttur Leystu dæmin. 130 – 40 = ______ 1300 – 400 = ______ 13000 – 4000 = ______ 270 – 50 = ______ 2700 – 500 = ______ 27000 – 5000 = ______ 525 – 50 = ______ 5250 – 500 = ______ 52500 – 5000 = ______ Sannreyndu útreikninga með vasareikni. Skrifaðu R ef útkoman er rétt, reiknaðu annars aftur. Lestu og litaðu rétt dæmi. Pétur var að helluleggja bílaplan. Hann keypti 1750 hellur en notaði 1530 hellur í planið. Hvað þurfti hann að skila mörgum hellum? ________ hellum 1750 + 1530 1530 – 1750 1750 : 1530 1750 – 1530 Birta keyrði leið 15 hjá Strætó. Hver hringur er 25 km. Á einum vinnudegi keyrir hún leiðina 8 sinnum. Hver marga km keyrir Birta daglega? ________ km 15 + 25 + 8 25 : 8 25 • 8 250 – 80

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 helmingaðu 82 Dragðu frá í talnahúsi. Þ H T E Þ H T E Þ H T E 3 5 1 4 8 9 4 2 6 5 0 6 –2307 –5334 –4200 Þ H T E Þ H T E Þ H T E 7 4 6 5 1 8 9 3 9 6 5 1 –3774 – 948 –7462 7981– 3784 = 4972 – 495 = 3528 – 1481 = 5709 – 4687 = 9130 – 8119 = 6700 – 2528 =

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 margfeldi talnanna 6 og 7 Merktu í réttan reit, satt eða ósatt. Lestu og leystu verkefnin. Vala spilar tölvuleik og fær 8522 stig en á lokaborðinu lendir hún í klóm dreka og missir 3391 stig. Hvað er Vala með mörg stig í lokin? _____ stig Blær og Róbert ætla í bíó, hver miði kostar 1490 kr. Róbert kaupir miðana og borgar með 5000 kr. seðli. Hvað fær hann mikið til baka? _____ kr. Frádráttarspil Skiptist á að snúa bréfaklemmu á skífunni. Litið dæmi sem á við útkomuna. Sá sem litar yfir fleiri dæmi vinnur spilið. 2500 – 500 4400 – 3400 9000 – 5000 9300 – 3300 9000 – 4000 9500 – 1500 7850 – 850 5500 – 3500 7500 – 2500 8400 – 2400 6700 – 1700 8000 – 4000 7000 – 3000 5200 – 1200 6000 – 4000 7900 – 6900 8800 – 800 9250 – 2250 2800 – 1800 5500 – 2500 2450 – 325 = 2775 – 650 5930 – 2530 = 6430 – 3530 4444 – 1333 = 8444 – 4444 7860 – 5400 = 4920 – 2460 3000 6000 4000 8000 2000 1000 7000 5000 s s ó ó

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 mismunur talnanna 50 og 7 Skoðaðu talnatengslin. Leystu frádráttar pýramídana. 3450 1660 990 430 5935 2705 1374 764 8980 4350 2220 1155 + + – – = = = = + + – – = = = = + + – – = = = = + + – – = = = = 2500 5900 3700 7300 1600 3400 2200 3800 900 2500 1500 3500

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 tvöfaldaðu 22 Margföldun Finndu margfeldi talnanna 3 • 5 = ? 5 + 5 + 5 Ég er þrisvar sinnum með 5. 5 • 3 = _____ 8 • 2 = _____ 8 • 8 = _____ 4 • 8 = _____ 7 • 3 = _____ 6 • 5 = _____ 2 • 9 = _____ 10 • 5 = _____ 7 • 7 = _____ 5 • 5 = _____ 4 • 4 = _____ 6 • 7 = _____ 5 • 2 = _____ 6 • 4 = _____ 9 • 6 = _____ 10 • 10 = _____ 8 • 9 = _____ 2 • 0 = _____ 3 • 9 = _____ ______ • ______ = ______ ______ • ______ = ______ ______ • ______ = ______ ______ • ______ = ______ ______ • ______ = ______ ______ • ______ = ______

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 margfeldi 5 og 9 Margföldunarsúpa Hvaða tölu vantar? Lestu og leystu. 3 • _____ = 12 5 • _____ = 30 _____ • 9 = 54 4 • _____ = 36 6 • _____ = 42 _____ • 7 = 35 8 • _____ = 56 7 • _____ = 28 _____ • 8 = 32 Vala sefur 8 klst. á sólarhring. Hvað sefur Vala margar klst. á: 2 sólarhringum? ___ • ___ = _____ 3 sólarhringum? ___ • ___ = _____ 5 sólarhringum? ___ • ___ = _____ 7 sólarhringum? ___ • ___ = _____ Hvað sefur Vala margar klst. í apríl? ___ • ___ = _____ 4 • 4 = _______ 3 • 9 = _______ 6 • 7 = _______ 5 • 2 = _______ 9 • 6 = _______ 7 • 4 = _______ 3 • 3 = _______ 4 • 5 = _______ 8 • 2 = _______ 6 • 6 = _______ 5 • 8 = _______ 1 • 10 = _______ 8 7 4 2 8 5 6 5 4 2 2 3 9 4 8 1 2 6 1 4 4 1 6 4 7 1 6 6 1 4 5 2 0 5 0 3 8 9 1 5 9 6 5 4 6 6 2 3 5 2 3 6 4 6 7 5 3 8 1 1 0 1 0 4 2 9 4 3 3 9 2 7 2 5 3 0 5 2 0 0 1 • =

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 summa talnanna 35 og 11 Margfaldaðu tugi og hundruð. Margföldum stórar tölur. Notaðu vasareikni. 2 • 60 = ________ 4 • 20 = ________ 8 • 80 = ________ 5 • 200 = ________ 2 • 800 = ________ 3 • 100 = ________ 6 • 50 = ________ 5 • 30 = ________ 9 • 70 = ________ 4 • 300 = ________ 6 • 600 = ________ 8 • 500 = ________ 3 • 90 = ________ 7 • 40 = ________ 10 • 50 = ________ 7 • 600 = ________ 9 • 400 = ________ 5 • 900 = ________ Banani kostar 70 krónur stykkið. Hvað kosta 500 bananar? ___________ kr. En 1500 bananar? ___________ kr. Epli kostar 50 krónur stykkið. Hvað kosta 2500 epli? __________ kr. En 3000 epli? ___________ kr. Appelsína kostar 90 krónur stykkið. Hvað kosta 2000 appelsínur? ___________ kr. En 5000 appelsínur? __________ kr. Pera kostar 80 krónur stykkið. Hvað kosta 3500 perur? ___________ kr. En 6000 perur? ___________ kr. Getur þú reiknað 4 • 30? Það er auðvelt! Það er 4 sinnum 3 tugir, samtals 12 tugir eða 120.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 mismunur talnanna 60 og 13 Deiling Skiptu jafnt á milli. Hvað á að skipta miklu? Í hve marga hluta? Hvað fær hver mikið? 18 : 3 = 6 Una, Ari og Ása skipta á milli sín 18 hlaupböngsum. Þórir og Björk skipta 16 tússpennum jafnt á milli sín. Hvað fær hvort þeirra marga tússpenna? ________ : ________ = ________ Anna á 36 bækur og raðar þeim í bókahillu sem er með 6 hillum. Hvað fara margar bækur í hverja hillu? ________ : ________ = ________ 4 krakkar tína 24 blóm. Þau skipta blómunum jafnt á milli sín. Hvað fær hvert þeirra mörg blóm? ________ : ________ = ________

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 margfeldi talnanna 6 og 8 Leystu dæmin. Notaðu tening og deildu. Búðu til dæmi með því að skrifa töluna sem kemur upp og reiknaðu. Notaðu vasareikni til þess að reikna dæmin. 12 : 4 = _____ 21 : 3 = _____ 10 : 2 = _____ 14 : 7 = _____ 24 : 8 = _____ 35 : 5 = _____ 48 : 6 = _____ 27 : 3 = _____ 54 : 6 = _____ 81 : 9 = _____ 49 : 7 = _____ 80 : 8 = _____ 100 : 4 = _____ 500 : 2 = _____ 990 : 9 = _____ 1500 : 5 = _____ 600 : 50 = _____ 360 : 60 = _____ 1800 : 3 = _____ 1114 : 2 = _____ Get skipt jafnt Get ekki skipt jafnt Afgangur 8 : ______ = ______ ________ 21 : ______ = ______ ________ 25 : ______ = ______ ________ 30 : ______ = ______ ________ 16 : ______ = ______ ________ 32 : ______ = ______ ________ 15 : ______ = ______ ________ 6 : ______ = ______ ________ 60 : 10 = _____ 5 : 5 = _____ 56 : 7 = _____ 45 : 5 = _____

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 helmingaðu 98 Reiknaðu dæmin. Notaðu svörin til að ljúka við að teikna myndina. Leystu dæmin. gluggar 20 : 4 = _____ hurðir 8 : 8 = _____ húsnúmer 42 : 7 = _____ börn 12 : 6 = _____ fuglar 12 : 4 = _____ tré 20 : 10 = _____ ský 33 : 11 = _____ regndropar 30 : 2 = _____ blóm 35 : 7 = _____ fiðrildi 18 : 3 = _____ 6 : 2 = _______ 60 : 2 = _______ 600 : 2 = _______ 6000 : 2 = _______ 15 : 3 = _______ 150 : 3 = _______ 1500 : 3 = _______ 15000 : 3 = _______ 28 : 4 = _______ 280 : 4 = _______ 2800 : 4 = _______ 28000 : 4 = _______

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 tvöfaldaðu 25 Tengsl margföldunar og deilingar. Reiknaðu og tengdu dæmin sem eiga saman. Lestu og leystu. Notum tölurnar 2, 5 og 10 Við vitum að 2 • 5 = 10 þá er 10 : 2 = 5 og 10 : 5 = 2 4 • 8 = _____ 8 • 4 = _____ 32 : 4 = _____ 32 : 8 = _____ 3 • 6 = _____ 6 • 3 = _____ 18 : 3 = _____ 18 : 6 = _____ 7 • 9 = _____ 9 • 7 = _____ 63 : 7 = _____ 63 : 9 = _____ 5 • 9 = _____ 9 • 5 = _____ 45 : 5 = _____ 45 : 9 = _____ 28 : 4 = ___ • • 6 • 3 = ____ 24 : 3 = ___ • • 5 • 7 = ____ 27 : 3 = ___ • • 5 • 4 = ____ 54 : 6 = ___ • • 9 • 6 = ____ 20 : 5 = ___ • • 7 • 4 = ____ 35 : 7 = ___ • • 10 • 4 = ____ 18 : 2 = ___ • • 7 • 6 = ____ 56 : 7 = ___ • • 9 • 9 = ____ 18 : 3 = ___ • • 9 • 3 = ____ 81 : 9 = ___ • • 3 • 8 = ____ 42 : 6 = ___ • • 9 • 2 = ____ 40 : 4 = ___ • • 8 • 7 = ____ Adda las 72 blaðsíðna bók. Hún las 8 bls. á dag. Hvað var hún marga daga að lesa bókina? _____ daga Ævar og tveir vinir hans kaupa 4 tyggjópakka. Í hverjum pakka eru 6 stykki. Þeir skipta tyggjóinu jafnt á milli sín. Hvað fær hver mörg tyggjó? _____ tyggjó 28 7

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 summa talnanna 27 og 24 Jöfnur Finndu týndu töluna. Hvaða tölur táknar x-ið? 400 + 300 = 200 + ________ 500 + 400 = 700 + ________ 1000 + 200 = ________ + 900 1100 – 400 = ________ + 500 ________ + 1500 = 2000 – 400 ________ + 900 = 1200 + 600 2300 – 600 = ________ + 700 2000 – 1500 = 1300 – ________ 1500 + ________ = 2200 + 400 3300 + 900 = 1200 + ________ 15 + x = 20 x = _____ 3 • x = 12 x = _____ x + x = 10 x = _____ 5 • x = 25 x = _____ x + 12 = 18 x = _____ 30 – x = 16 x = _____ 12 : x = 6 x = _____ x + 65 = 100 x = _____ Satt eða ósatt? satt ósatt satt ósatt 56 + 5 = 7 • 9 15 • 10 = 205 - 50 45 - 20 = 100 : 4 32 : 2 = 2 • 9 4 • 9 = 6 • 6 195 + 35 = 212 + 18 = Jafnaðarmerkið segir okkur að jafn mikið sé báðum megin við það. Hér táknar x töluna sem vantar. 10 + 20 = 40 – 10

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 helmingaðu 104 Peningar Hvað á ég margar krónur? Ávaxtabarinn Hvað kosta… __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. __________ kr. Hvað getur þú keypt mörg epli ef þú átt 900 kr.? __________ epli Hvað getur þú keypt margar perur ef þú átt 296 kr.? __________ perur Hvað getur þú keypt marga ef þú átt 1100 kr.? afgangur __________ kr. 3 og 2 ? __________ kr. Samtals __________ kr. Samtals __________ kr. Samtals __________ kr. Samtals __________ kr. Hver á hæstu upphæðina? ___________ Hver á lægstu upphæðina? ___________ 45 kr. 61 kr. 72 kr. 37 kr. 110 kr.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 summa talnanna 34 og 19 Lestu og leystu. Vala, Róbert og Blær fara á hjólabrettamót í London og svo í frí til Parísar. Flug milli Keflavíkur og London, kostar 19.900 kr. Lestarmiði milli London og Parísar kostar 9.900 kr. Flugið heim frá París kostar 16.900 kr. Hver er ferðakostaður fyrir einn? _____________ kr. En fyrir þau öll? _____________ kr. Gistingin í London kostar 45 £ pund. Hvað kostar gisting í íslenskum krónum? Í London fara krakkarnir á vaxmyndasafnið. Miðinn kostar 33 £ pund. Hvað kostar miðinn í íslenskum krónum? í 5 nætur? _______________ kr. 3 miðar? _______________ kr. í 7 nætur? _______________ kr. 5 miðar? _______________ kr. Hvað þurfa börnin að borga í íslenskum krónum á franska staðnum La Petit Cuisine. Blær samloka_______kr. franskar_______kr. gos_______kr. Samtals_______kr. Vala pítsa_______kr. franskar_______kr. vatn_______kr. Samtals_______kr. Pund £ kr. Evra € kr. Pítsa 15 € Hamborgari 13 € Fiskur 21 € Samloka 9 € Salat 8 € Franskar 7 € Vatn 3 € Gos 5 € Safi 4 € La Petit Cuisine Róbert fiskur_______kr. salat_______kr. safi_______kr. Samtals_______kr.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 mismunur talnanna 90 og 36 Rannsakaðu betur! Leystu krossgátuna. 1 3 7 9 2 4 5 6 10 11 14 13 15 8 16 Reiknaðu í talnahúsi. Lárétt 1 150 + 125 2 1370 + 212 3 1350 + 555 4 4000 – 350 5 8 • 9 6 327 – 181 8 750 – 345 13 1020 + 210 16 44 : 4 Lóðrétt 3 10 • 10 4 734 – 370 7 10000 – 799 9 2500 + 3006 10 4 • 100 11 218 – 104 14 518 + 113 15 36 : 2 Þ H T E Þ H T E Þ H T E 5 3 9 1 6 2 8 4 7 5 8 0 + 2495 –3157 –1763 Þ H T E Þ H T E Þ H T E 9 7 2 8 3 4 7 9 8 5 0 5 –4388 +2096 +1247

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 margfeldi talnanna 11 og 5 Leystu dæmin. 8 • 8 = ________ 54 : 6 = ________ 45 : 9 = ________ 16 : 4 = ________ 4 • 9 = ________ 7 • 6 = ________ Sannreyndu útreikningana þína með vasareikni. Skrifaðu R í reitinn þegar útkoman er rétt. Reiknaðu annars aftur. Búðu til deilingardæmi með tölunum. 7 • 3 = ____ 4 • 8 = ____ ____ : ____ = ____ ____ : ____ = ____ ____ : ____ = ____ ____ : ____ = ____ Hvaða tölur táknar x-ið? Lestu og leystu. 30 + x = 75 x = _____ 6 • x = 30 x = _____ x – 28 = 62 x = _____ x + 34 = 96 x = _____ 88 – x = 32 x = _____ 27 : x = 9 x = _____ 36 : x = 4 x = _____ x • 7 = 35 x = _____ 80 £ = __________ kr. 93 € = __________ kr. 112 £ = __________ kr. 120 € = __________ kr. 7000 kr. = __________ € 9350 kr. = __________ £ 3920 kr. = __________ € 16830 kr. = __________ £ Pund £ kr. Evra € kr.

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 • lengd • þyngd • rúmmál • flatarmál • ummál • hitastig 4 Mælingar Rannsakaðu! Hvað eru farartækin í kaflanum mörg? ____________ Lengd Í þessum kafla rannsökum við … Rifjum upp … Ef lína er 4 cm og 2 mm get ég skrifað 4,2 cm. Lestu og leystu! Í byrjun skólaárs var Steinunn 137 cm. Í lok skólaárs var hún 149 cm. Hvað hækkaði Steinunn um marga cm? Hún hækkaði um cm. Ef Steinunn hækkar jafn mikið á næsta skólaári, hvað verður hún þá orðin há? Hún verður orðin cm. ____________ cm ____________ cm ____________ cm Mark Mark Mark

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 Km, m, cm og mm. Hvaða mælieining hentar best til að mæla … breidd á stólbaki? ______ breiddina á Stærðfræðispæjara bókinni? ______ vegalengdina milli skólans míns og heimilisins? ______ lengd á flutningabíl? ____ hvað ég labba langt á einum degi? ____ lengd á ánamaðki? ____ lengdina frá sundlauginni í bakaríið? ____ hæð á kennaraborði? ____ stærð þessarar flugu? ____ lengd á þumalfingri? ____ hæð á flaggstöng? ____ 1000 metrar eru jafnt og 1 kílómetri eða 1000 m = 1 km Ég hjólaði 5000 m og 200 m sem er 5 km og 200 m. Mælirinn á hjólinu sýnir 5,2 km. Þegar mæling er lengri en 1000 m getum við notað orðið kílómetri. Breyttu í m. 3,6 km = ____________ m 0,6 km = ____________ m 7,7 km = ____________ m 5,9 km = ____________ m 8,3 km = ____________ m 5,4 km = ____________ m Breyttu í km og m. 1300 m = ________ km og ________ m 7393 m = ________ km og ________ m 2405 m = ________ km og ________ m 888 m = ________ km og ________ m 3650 m = ________ km og ________ m 4679 m = ________ km og ________ m 1 300 mm, cm, m eða km? 5,2 km

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 Þegar hlutur er léttari en 1 kg, notum við mælieininguna gramm og skrifum g. Dragðu hring um heppilegustu mælieininguna. gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm gramm kílógramm Þyngd 1000 g = 1 kg Lestu og skráðu þyngdina. __________ gramm __________ gramm __________ gramm 500 100 0 200 300 700 400 600 800 900 500 100 0 200 300 700 400 600 800 900 1000 200 0 400 600 1400 800 1200 1600 1800 500 100 0 200 300 700 400 600 800 900 Við mælum oft þyngd í grömmum, t.d. við bakstur.

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 Breyttu í g. 2,0 kg = ________ g 1,4 kg = ________ g 3,7 kg = ________ g 4,3 kg = ________ g Breyttu í kg og g. 1200 g = ______ kg og ______ g 2100 g = ______ kg og ______ g 3640 g = ______ kg og ______ g 4900 g = ______ kg og ______ g Kanínan vegur 1,6 kg = 1600 g 200 1 Teiknaðu lóðin í réttri þyngd. 1,5 kg 350 g 4,4 kg 2750 g

47 45 43 41 39 37 35 33 31 29 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 0 –1 –3 –5 –7 –9 –11 –13 –15 –17 –19 –21 –23 –25 –27 –29 –31 –33 –35 –37 –39 –41 –43 –45 Rúmmál Þegar vökvi er mældur notum við mælieiningarnar lítra og millilítra. Þegar við notum lítri skrifum við l. Ef vökvamagn er minna en 1 l notum við mælieininguna millilítrar og skrifum ml. Litaðu rétt magn í könnurnar. 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 200 ml 400 ml 550 ml 750 ml 1 l 1 l = 1000 ml Hve marga ml vantar til að fylla upp í 1 lítra? ______ ml ______ ml ______ ml ______ ml ______ ml Breyttu í ml. 1 lítri og 300 ml = ______ ml 4 lítrar og 600 ml = ______ ml 3,9 l = ________ ml 5,8 l = ________ ml 6,2 l = ________ ml 9,1 l = ________ ml 2,3 l = 2300 ml 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1 lítri 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0

0 25 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300 325 350 375 400 425 450 475 500 525 550 575 600 625 650 675 700 725 750 775 800 825 850 875 900 925 950 975 1000 1025 1050 1075 1100 1125 1150 1175 Hitastig Við mælum hitastig með hitamælum. Þegar við mælum hitastig notum við mælieininguna gráður á Celsius og skrifum við °C. Þegar hitinn fer undir 0°C notum við neikvæðar tölur. Lestu á hitamælana og skráðu hitastigið. ______ °C ______ °C ______ °C ______ °C ______ °C Skoðaðu töfluna og litaðu rétt hitastig á hitamælana. Staður Hitastig 1 Tenerife 28 °C 2 Kanada –14 °C 3 Akureyri 16 °C 4 London 22 °C 5 Grænland –7 °C 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 –20 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 –20 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 –20 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 –20 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 –20 30 25 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 30 25 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 30 25 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 30 25 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 30 25 20 15 10 5 0 –5 –10 –15 1 2 3 4 5

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxNzc=