Sjálfbærni - Rit um grunnþætti menntunar

SJÁLFBÆRNI 6 Sjálfbær þróun 1 Skötutjörn Norðan bæjarins á Þingvöllum er lítil tjörn, Skötutjörn. Gjá fer um tjörnina þvera, Skötugjá. Sumir telja að tjörnin hafi fengið nafn sitt af lögun sinni sem minnir á skötu með langan hala. Einnig er sögð eftirfarandi saga um nafn tjarnarinnar. Fyrrum hagaði svo til á Þingvöllum að bærinn var byggður yfir gjána. Opið var ofan í gjána úr eldhúsi en hlemmur yfir gatinu. Gátu menn þar dýft færi í gjána og kom þá jafnan vænn silungur á öngulinn. Sú regla gilti um veiðar þessar að aldrei mátti veiða meira en til næsta máls. Oft hafði veiðin úr gjánni bjargað heimilisfólkinu á Þingvöllum þegar hart var í ári og lítið til að skammta í askana. Jafnan var gætt hófs við veiðarnar og kynslóð eftir kynslóð naut silungsins. Svo var það að nýr prestur kom á Þingvelli. Þegar hann kynntist eiginleikum gjárinnar settist hann við veiðar í eldhúsi sínu. Jafnóðum og hann dýfði öngli í vatnið var bitið á og prestur veiddi hvern silunginn á fætur öðrum. Hélt hann stöðugt áfram og veiðin safnaðist upp í hrúgur umhverfis hann. Heimilisfólk varð áhyggjufullt og reyndi hvað það gat að stöðva prestinn en hann lét ekki segjast. Ágirndin hafði náð tökum á honum. Hann hafði ekki fyrr tekið fisk af öngli en hann henti færinu aftur í vatnið í gjánni og alltaf var strax bitið á. En svo fór að það gerðist ekki og langur tími leið án þess að líf virtist vera í gjánni. Kona prestsins benti honum ásakandi á að nú hefði hann veitt upp fiskinn í gjánni. Ekki vildi hann hlusta á það. Svo loks var kippt fast í færið. Prestur fagnaði. Marga hafði hann fagra og væna fiskana dregið upp úr gjánni en þessi hlyti að verða þeirra mestur. Hann halaði færið inn af miklum krafti. En þegar hann sá hvað var á hinum enda þess varð hann skelfingu lostinn. Hann fleygði færinu frá sér ofan í gjána og flýtti sér að skella hlemminum yfir gatið. Fólk sem þetta sá sagði sumt að ógeðslegt skrímsli hefði verið á færinu. Hefði það líkst grimmri skötu með sjö eða níu hala. Aðrir töldu að þarna hefði verið skrattinn sjálfur með haus og hala. Ekki fékkst úr þessu skorið en hitt er víst að eftir þetta veiddist aldrei neitt í Skötutjörn eða Skötugjá. Þegar hallæri var í landi og hungurvofan fór bæ frá bæ kom hún við á Þingvöllum sem á öðrum bæjum. Þá var ekkert þar til bjargar frekar en annars staðar. 1