Sjálfbærni - Rit um grunnþætti menntunar

SJÁLFBÆRNI 26 næstum 43 jarðhektara. Sigurður reiknaði líka út vistspor Íslendinga ef fiskveiðum þjóðarinnar væri alveg sleppt út úr reikningunum en jafnvel þá var vistspor hvers Íslendings næstum 13 jarðhektarar og meira en þremur jarðhekturum stærra en hjá íbúum Sameinuðu arabísku furstaveldanna sem eru næstir í þessari vafasömu röð. Íslendingar eru því langneyslufrekasta þjóð heims og ef allir Jarðarbúar höguðu sér eins og Íslendingar þyrfti mannkyn, samkvæmt þessum útreikningum, fjölmarga hnetti sambærilega okkar einstöku Jörð. Þingvallaskógur og bankainnistæða Guðmundur Davíðsson (1874–1953) var hugmyndasmiður þjóðgarðsins á Þingvöllum og fyrsti þjóðgarðsvörður þar. Hann skrifaði árið 1932: „Vitanlega er mönnum skylt að færa sér í nyt gæði lands og lagar, en það er ekki þar með sagt, að þeir hafi heimild til að ræna þeim eftir vild eða uppræta þau ef verkast vill. Það er sitthvað: rán eða ræktun. Hlunnindi landsins, hverju nafni sem þau nefnast, má skoða sem innistæðu eða höfuðstól í banka eða sparisjóði. Ef vextir af innistæðu í banka, og nokkuð af höfuðstólnum, er tekið út árlega og eytt, fer svo að lokum, að innistæðan þrýtur. Sama gegnir með hlunnindin. Ef þeim er rænt svo að þau ganga til þurðar og nái sér ekki aftur, er auðsætt hvernig fer. Þau hverfa með öllu. Sönnun þess er afdrif geirfuglsins. Skógarnir hafa líka sína sögu að segja um ofþjökun og miskunarlaust rán. Þar hirtu menn bæði vextina og höfuðstólinn. Skógarkjarrið á Þingvallahrauni eru ómerkilegar leifar af höfuðstól, sem náttúran hafði komið þar á stofn. Með því að friða þær er reynt að skila næstu kynslóð ofurlitlu af hinum rænda höfuðstól. Bankahrun og óhöpp peningastofnana stafa venjulega frá óskilvísum og óráðvöndum viðskiftamönnum. Og svo er um forn bændabýli, sem rétt sézt votta fyrir í útjaðri Þingvallaskógar. Þau hafa lagst í eyði – hrunið – vegna vanskila og óreiðu ábúanda gagnvart náttúrugróðrinum. Þeir hirtu bæði vextina og höfuðstólinn, og því urðu afleiðingarnar svo ömurlegar. Býli, sem enn í dag lifa nálega eingöngu á ránsafla úr skauti landsins, og standa ekki í skilum við forðabúr náttúrunnar, eiga í vændum hlutskifti eyðibýlanna.“ 17