Hugfinnur - handbók um bókmenntahugtök

53 Módernismi Hugtakið módernismi er notað yfir tímabil í bókmenntasögu sem hófst snemma á 20. öld hér á landi og varð áberandi í ljóðagerð um 1950 en nokkru seinna í skáldsagnagerð. Orðið sjálft vísar til nútímans. Mörg skáld þessa tímabils þóttu framúrstefnuleg og texti þeirra fram- andi. Hugtakið formbylting er gjarnan notað þegar fjallað er um þær breytingar sem urðu á skáldskapnum. Í texta skáldanna má oft greina gagnrýni á samfélag og firringu nútíma- mannsins. Módernismi er samheiti eða yfirhugtak fyrir margar skyldar bókmenntastefnur, s.s. symbólisma, expressjónisma og súrrealisma. Rödd hjartans er þögnuð. Um leið og hún sagði þetta vissi hún til hvers hún var hingað komin. Hún hneppti blússunni frá sér, fór úr henni og lagði hana snyrtilega á stólbakið. Brjóstahaldið fór sömu leið. Síðan stóð hún nakin að ofan og reiðubúin frammi fyrir lækn- inum. Hann greip hníf og skar og andartaki síðar rétti hann henni rautt og gljáandi hjart- að. Varfærnislega lagði hann það í lófa hennar og hendur hennar lukust um það, tvílráður sláttur þess minnti á flögrandi fugl í búri. Hún bauð lækninum borgun en hann hristi höfuðið og hjálpaði henni að klæðast, sá að hún átti erfitt með það. Síðan bauðst hann til að hringja á bíl, hún hefði svo mikið að bera. Hún afþakkaði, en skorðaði heilakrukkuna í innkaupatöskunni og smeygði henni upp á handlegginn. Síðan gekk hún út með hjartað í höndunum. Svava Jakobsdóttir: Saga handa börnum. Nokkur helstu skáld tímabilsins Guðbergur Bergsson (1932) Jakobína Sigurðardóttir (1918–1994) Svava Jakobsdóttir (1930–2004)  Thor Vilhjálmsson (1925) Ap, jún, sept, nóv, þrjátíu hver, einn til hinir kjósa sér. Febrúar tvenna fjórtán ber, frekar einn þá hlaupár er. Meðgöngutími ýmissa tegunda Kötturinn níu, tíkin tíu, tuttugu ærin. Fjörutíu konan, kýrin, kapallinn dregur lengstan vírinn. Einkenni • formbylting • framúrstefna • gagnrýni • nútíminn