Ég og umheimurinn 2913 | Kennsluleiðbeiningar | © Miðstöð menntunar og skólaþjónustu 2025 12 Barnasáttmálinn í stuttu máli: • Tók gildi árið 1990. • Einblínir sérstaklega á réttindi barna og er ítarlegri varðandi þarfir og velferð barna en Mannréttindasáttmáli Evrópu. Tengingin milli þeirra felst í því að báðir voru settir fram til að tryggja grunnréttindi og velferð allra einstaklinga, þar á meðal barna. • Alls hafa 196 ríki fullgilt barnasáttmálann. Það þýðir að þegar lög eru sett þarf að taka tillit til sáttmálans. Bandaríkin eru eina ríkið sem hefur ekki fullgilt hann, þó að þau hafi undirritað hann árið 1995. Þetta þýðir að Bandaríkin hafa skuldbundið sig til að virða meginreglur sáttmálans en hafa ekki bundið sig lagalega til að framfylgja öllum ákvæðum hans. • Nokkrar greinar Barnasáttmálans til að skoða sérstaklega með nemendum: ° Rétturinn til lífs og þroska (6. grein): Öll börn eiga rétt til lífs, og ríki skuldbinda sig til að tryggja að þau fái tækifæri til að þroskast og lifa heilbrigðu lífi. ° Rétturinn til nafns og ríkisfangs (7. grein): Börn eiga rétt á nafni frá fæðingu, rétt til að vera skráð og eiga ríkisfang, sem tryggir þeim lagalega stöðu og vernd. ° Rétturinn til að lifa við fjölskylduaðstæður (9. og 10. grein): Börn eiga rétt á að alast upp hjá foreldrum sínum, nema það sé börnum fyrir bestu að vera skilin frá þeim. Ef foreldrar búa ekki saman eiga börn rétt á að hafa samband við báða foreldra sína. ° Rétturinn til verndar gegn misnotkun og ofbeldi (19. grein): Ríki skuldbinda sig til að vernda börn gegn hvers kyns ofbeldi, vanrækslu, misnotkun og misþyrmingu, bæði á heimili og í umsjá annarra. ° Rétturinn til heilbrigðisþjónustu og líkamlegs þroska (24. grein): Börn eiga rétt á aðgengi að heilbrigðisþjónustu, hreinu vatni, næringu og heilsuvernd, til að tryggja góða heilsu og þroska. ° Rétturinn til menntunar (28. grein): Öll börn eiga rétt til menntunar. Ríki skuldbinda sig til að gera grunnmenntun aðgengilega og skylda, og stuðla að auknum menntunartækifærum fyrir öll börn. Verkefnahugmyndir fyrir nemendur • Hópaverkefni: Hver hópur fær eina grunnreglu Barnasáttmálans og á að útskýra hana með eigin orðum.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjIxNzc=